موانع ریز و درشت مقابل تولید
عزیز ملکی
درحالی که در صنایع مختلف تولید کنندگان تمام تلاش خود را برای ادامه روند تولید محصولاتشان بهکار بستهاند، موانع ریز و درشت بسیاری، سر راهشان سنگاندازی میکند. صنعت تولید سیستمهای برودتی و تهویه مطبوع، یکی از صنایعی است که بهعلت مشکلات موجود در شرایط اقتصادی حال حاضر با چالشهایی در تأمین تجهیزات مورد نیاز مواجه شده است.
تولید کنندگان سیستمهای برودتی و تهویه مطبوع با توجه به موارد استفاده در صنایعی چون صنایع غذایی، دارویی، نفت و پتروشیمی و ... نقش بسیار مهمی در توسعه کشور دارند. در حال حاضر تهیه تجهیزات و قطعات مورد نیاز این صنعت بهعلت افزایش قیمت محصولات وارداتی به یکی از موانع در سر راه این صنعت تبدیل شده است. علاوه بر این، چالشهای کمبود نقدینگی و رکود، این صنعت را نیز تحت تأثیر قرار داده است. یکی دیگر از مشکلات، افزایش تورم است که تأثیر منفی بر روند تولید و بهعلاوه فروش محصولات داشته است. توقف پروژههای عمرانی نیز از عوامل تأثیرگذار بر کند شدن و رکود تولید شده است.
رونق در اقتصاد ما نسبت به سالهای گذشته افت شدیدی کرده و این مسأله میزان فروش محصولات را نیز تحت تأثیر قرار داده است. رکود موجود علاوه بر کاهش تولید باعث کاهش تمایل خرید از سوی مصرف کنندگان شده که از پایین بودن قدرت خرید حکایت دارد. با اینکه تولید به سختی و با مشکلات بسیاری انجام میشود، اما از طرف دیگر متوقف نیز نخواهد شد و به راه خود ادامه میدهد؛ ولی با این حال این مشکلات باعث شده صنعتگران نتوانند به فکر نوآوری، متصل شدن به فنآوريهای روز دنیا و ارتباط با صنعتگران کشورهای پیشرفته باشند و تنها در تلاشاند که به روند تولید ادامه دهند. این مسأله فرصت توسعه و رونق بیشتر را از تولید کنندگان ما سلب کرده است.
اکثر مواد اولیه محصولات سیستمهای برودتی و تهویه مطبوع، وارداتی است و با توجه به محدودیتهایی که سالهای اخیر در واردات اعمال شده، مشکلات تولید کنندگان چندین برابر شده است. در گذشته وزارت بازرگانی برای واردات تجهیزات مورد نیاز ارز تخصیص میداد، اما در حال حاضر با توجه به مشکلات ارزی و افزایش چند برابری قیمت آن، محدودیتهایی برای تخصیص ارز به صنایع وجود دارد. گاهی اوقات برای واردات کالاهای مورد نیاز به ما مجوزهای محدودی داده میشود که با توجه به میزان حداقلی خرید از شرکتهای خارجی بیشتر از مجوزهای صادر شده برای تولید کنندگان ماست. از طرفی به دلیل تحریمها این شرکتها در فروش محصولاتشان به ایران محدودیتهای بسیاری ایجاد میکنند. با وجود اینگونه مشکلات در شرایط فعلی توانستهایم محصولات مورد نیاز صنایع غذایی، دارویی و دیگر صنایع را تولید کنیم.
در حال حاضر برخی واحدهای تولیدی حتی با گرفتن وام هم نمیتوانند به کارشان ادامه دهند و نقدینگی مورد نیازشان را تأمین کنند. کمبود نقدینگی از معضلات حال حاضر صنعت است که نهتنها تولید کنندگان بلکه مصرف کنندگان را هم تحت تأثیر قرار داده است. این چنین واحدهای تولیدی توان تأمین نقدینگی برای تهیه و نگهداری مواد اولیه خود را ندارند. از سوی دیگر، شاید برخی از تولید کنندگان توانایی واردات نقدی یا اعتباری را داشته باشند، اما موضوع ثبت سفارش مشکلی است که مانع واردات بهموقع مواد اولیه مورد نیاز آنها شده است.
در گذشته موضوع ثبت سفارش و مشکلات سیستمهای بانکی برای انتقال ارز کمتر بود و بهراحتی میتوانستیم کالاهای مورد نیاز را وارد کنیم. در حال حاضر، چنین امکانی وجود ندارد. پروسه طولانی اعطای مجوز و مشکلاتی که بهواسطه طولانی شدن این پروسه بهعنوان مثال خواب سرمایه برای تولید کنندگان بهوجود میآید، یکی از دلایلی است که این مجوزها را بهنوعی مانعی برای تولید تبدیل کرده است. نوسانات ارز هم از دیگر مشکلات برای واردات مواد اولیه به حساب میآید. اما به نظر میرسد در حال حاضر امکان واردات در مقابل صادرات وجود دارد.
برای بالا بردن توانایی صادرات در بخش تولید تجهیزات برودتی و تهویه مطبوع حمایت همهجانبه دولت امر بسیار اساسی است. صنایعی که توانایی صادرات دارند و محصولاتشان پتانسیل صادرات به کشورهای دیگر را دارد، باید تحت حمایت دولت قرار گیرند. یکی از راههای کمک به صادرات و ورود به بازارهای بینالمللی شرکت در نمایشگاهها است. هزینه شرکت در نمایشگاههای خارجی برای تولیدکنندگان ایرانی بسیار است. رقبای ما برای ورود به این بازارها و شرکت در نمایشگاه مشکلات پیشروی ما که هزینههای جانبی بالا با توجه به افزایش قیمت ارز را ندارند، برای صادرات محصولات رقابت جهانی وجود دارد و برای افزایش قدرت رقابت در بازارهای جهانی ثبات اقتصادی و شرکت در نمایشگاهها و تبلیغات محصولات تولیدی یکی از مواردی است که به بالا بردن اینقدرت کمک شایانی میکند. با توجه به شرایط اقتصادی حالحاضر لازم است که دولت در این خصوص از تولیدکنندگان حمایتهایی بهعمل آورد. عدم تداوم فروش محصولات و خدمات پس از فروش و پشتیبانی از خریداران کالاهای تولیدی یکی از مواردی است که تولیدکنندگان ایرانی در مقایسه با کشورهای دیگر در آن موفق نیستند و این موضوع منجر به کمرنگ شدن قدرت رقابتی آنها شده است. باتوجه به تحریمها که تولیدکنندگان را تحت تاثیر قرار داده مسوولیت دولت سنگینتر میشود. در شرایط حاضر بسیاری از شرکتهای خارجی با واردکنندگان ایرانی به شکل اعتباری و حتی نقدی کار نمیکنند ادامه فعالیت برای تولیدکنندگان سختتر شده است. دولت میتواند موانع تولید و مشکلات سر راه تولیدکنندگان و صادرکنندگان را شناسایی کند و در جهت رفع آنها تلاش کند.
نظر دهید