"سککوک"؛ دروازه ورود به اقتصاد هوشمند
گفتوگو با دكتر فردوس باقري
کمبود نقدینگی ناشی از "عدم وصول بهموقع مطالبات" همواره یکی از چالشهای اصلی بنگاههای اقتصادی است. "سککوک" بهعنوان "بستر تأمین مالی بنگاهها" با ارائه راهکارهای نوین تلاش میکند زمینه کاهش کمبود نقدینگی بنگاههای اقتصادی را ـ بر بستر وب - فراهم آورد. برای آشنایی بیشتر با کارکردها و ویژگیهای این سامانه، فردوس باقری مدير سامانه کشوری کسب و کار به کسب کار (سککوک) به سئوالات "دنیای اقتصاد" پاسخ داد.
• سککوک بهعنوان یک پلتفرم ملی چه میزان به اهداف خود رسیده است؟
از اصلیترین اهداف طراحی پلتفرم ملی سککوک، میتوانم به هدایت هدفمند منابع به منظور ارتقاء و تسهیل تعاملات تجاری داخلی و بینالمللی واحدهای کوچک و متوسط اشاره کنم. در این پلتفرم با بهرهگیری از برات که ابزار قانونی خرید اعتباری در قوانین جاری کشور است، توانستهایم نقش مؤثری در کاهش هزینه تأمین مالی بنگاهها برای خرید تجهیزات و مواد اولیه ایفا کنیم.
از جمله مزیتهای رقابتی سککوک، بهکارگیری روشهای مدرن توسعه بازار از طریق مدیریت زنجیره تأمین، بهکارگیری مؤثر الگوهای گردش اعتباری و تأمین مالی زنجیره تأمین و ارائه روشهای مدرن مديریت لجستیک است. در مرحله نخست، سککوک بر شرکتهای کوچک و متوسط (SME) و تأمین کنندگان آنها تمرکز کرده است؛ به همین دلیل در راستای بهرهگیری از راهکارها و نهادهای تخصصی موجود، سراغ سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ايران رفتیم و با امضای تفاهم نامهای تلاش کردیم خدماتی را در قالب پلتفرم سککوک و از طریق برات الکترونیک به بنگاههای کوچک و متوسط ارائه دهیم.
پس از گذشت حدود دو سال از فعالیت سککوک، در حال حاضر این پلتفرم برای معاملات اعتباری همه بنگاههای کشور قابل استفاده است. اکنون سککوک سه وظیفه عمده: خدمات مدیریت زنجیره تأمین، تأمین مالی زنجیره تأمین و مدیریت لجستیک را در بخش بنگاه به بنگاه (B to B) در اختیار اعضای خود قرار میدهد.
• این خدمات چه تأثیری بر روند عرضه و تقاضا برجا گذاشته است؟
سککوک دو گونه "خدمات متعادل ساز جریان عرضه و تقاضا" را به اعضای فعال در پلتفرم ارائه میکند:
1- تطابق (Match Making) یا اتصال عرضه کنندگان و متقاضیان در پلتفرم: به این صورت که کالاها و خدمات بر اساس سطح عرضه و کیفیت آنها دستهبندی شده و به تقاضاهای موجود بهصورت سیستمی متصل میشوند.
2- ویترین اختصاصی عرضه/ تقاضا: خدمت دیگری است که اجازه میدهد هر عضو عملیاتی در سککوک تولیدات خود را عرضه و نیازهای خود را به سایر اعضای عملیاتی اعلام کند. این فهرستها قابلیت جستوجوی اختصاصی و پیشرفته دارند. در خدمات مدیریت تأمین مالی زنجیره تأمین، برای کاهش چالشهای پرداخت و دریافت، سککوک خدمات مبتنی بر استفاده از شیوههای تأمین مالی نوین ارائه میدهد. امکان خرید دین حسابهای دریافتنی برای فروشنده (Factoring) و حسابهای پرداختنی برای خریدار (Reverse Factoring) از این جملهاند. همچنین از روش پرداخت حساب باز که اکنون از متداولترین روشها در دنیاست، بهره بیشتری میبریم که به قدر تحمل این مصاحبه به آن اشاره میکنم.
روش حساب باز (Open Account) روشی است که خریدار و فروشنده اقدام به انجام معامله و دریافت و پرداخت بر اساس توافقهای بین خود میکنند. در این روش و با نظارت سککوک توانستهایم ریسک عدم تأدیه آن را به حدود صفر برسانیم. در روشهای تأمین مالی زنجیره تأمین با کمک صندوقهای حمایتی و اخذ ضمانتنامههای تسهیل شده توانستهایم تا کنون ریسک عدم تأدیه وجه معاملات را به صفر برسانیم.
• با این توصیف، چه تعداد از بانکهای کشور امکان استفاده از سککوک را دارند؟
تمامی بانکها میتوانند از این سامانه استفاده کنند؛ اما در حال حاضر پنج بانک و صندوق توسعهای بزرگ کشور، از جمله بانک ملی در این سامانه حضور دارند.
• سککوک در بحث رفع عدم تقارن اطلاعات در حوزه تأمین مالی، چه خدماتی را سامان داده است؟ چشمانداز کار را چگونه ارزیابی میکنید؟
عدم شفافیت و عدم تقارن اطلاعات مالی، سم مهلکی است که منجر میشود طول عمر فعالیت بنگاهها در کشور ما "بلند مدت" نباشد. توجه به تعداد کم بنگاهها با سن بالا در کشور مؤید این مطلب است. نگاه بلند مدت نداشتن در بنگاهداری در کشور باعث شده سودهای آنی به درآمد آتی و پایدار ترجیح داده شود. به شرکتهای بزرگ در جهان توجه کنید؛ بسیاری از شرکتهای معروف کنونی ـ همانند شرکتهای ما ـ با منابع محدود آغاز به فعالیت کردهاند، اما با نگاهی بلند مدتتر.
"خروج تأمین مالی" از موضوع، مشکل مبتلابه در کشور است و متقاضی، منابع تأمین سرمایه در گردش را - پس از دریافت وجه - در "بازارهای زود بازدهتر"، همچون سکه و ارز استفاده میکند. خوشبختانه با حضور و توسعه این سامانه، دیگر نگرانی از این بابت وجود ندارد. در این پلتفرم دیگر وجه نقد بابت تأمین سرمایه در گردش به کسی پرداخت نشده و فقط با تزریق اعتبار، مواد اولیه یا تجهیزات در اختیار متقاضی قرار میگیرد.
نکته آخر و مهم اینکه، با این روش، "انحراف منابع" از "محل مصرف" به صفر میرسد. به همین دلیل، میتوان ادعا کرد كه بهرهگیری از سککوک، ما را قادر میکند تا بخش بزرگی از چالشهای خروج تسهیلات از موضوع را مرتفع کنیم.
• روزنامه دنياي اقتصاد، شماره 4721، 13 مهر 1398
نظر دهید