رئیس کل بانک مرکزی بر اساس عملکرد ۲۳۰ شرکت صنعتی اعلام کرد:
يك خبر خوب از تولید بخش صنعت و يك هشدار درباره تبخیر سوخت رشد اقتصادی
رئیس کل بانک مرکزی در یک پست اینستاگرامی یک نکته مثبت و یک نگرانی را عنوان کرد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی او، روند کاهشی رشد شرکتهای بورسی پس از ثبت ۵ ماه در نیمه نخست سال جاری تغییر مسیر داده و در ماه شهریور 1.2 درصد شده است. همتی این شاخص را بهعنوان نمادی از تغییرات بخش صنعت ارزیابی کرده و تأکید میکند که این روند در سه ماه نخست سال جاری نیز رؤیت شده است.
روز گذشته، رئیس کل بانک مرکزی در یک پیام اینستاگرامی یک خبر خوب داد و یک هشدار. خبر خوب از تولید بخش صنعت و نگرانی درباره تبخیر سوخت رشد اقتصادی بود. همتی با استناد به گزارشهای پژوهشکده پولی و بانکی اعلام کرد که از ابتدای سال 13۹۸، رشد شرکتهای صنعتی بورسی نزولی بوده، اما این روند در ماه شهریور مثبت شده است. این شاخص از تعداد ۲۳۰ شرکت صنعتی استخراج میشود و به همین دلیل میتواند یک معیار مناسب از وضعیت بهبود صنعت ارائه کند.
به گزارش روابط عمومي سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران به نقل از "دنياي اقتصاد"، بر اساس این شاخص، رشد تولید صنعتی شهریور نسبت به مرداد 1.2 درصد مثبت بوده است. انتشار شاخص مدیران خرید (PMI) موسوم به "شامخ" نیز این تغییر شرایط را در انتهای تابستان تأیید میکند. شامخ شهریور به میزان 50.43 واحد ثبت شده که نسبت به ماه قبل، رشد ۱۰ درصدی را ثبت کرده است.
اما انتهای صحبتهای رئیس کل بانک مرکزی، با یک نگرانی همراه بود و آن کاهش رشد سرمایهگذاری در اقتصاد است. همتی در انتهای پیام خود هشدار داده خبر خوب داده شده به معنای جبران کاهش تولیدات صنعتی نیست و باید درباره تشکیل سرمایه ثابت در کشور و نرخ سرمایهگذاری که روند نگران کنندهای دارد، چارهجویی کرد؛ نگرانیای که آخرین آمارهای رسمی نیز در اسفند 13۹۷ آن را تأیید میکند.
رئیس کل بانک مرکزی در یک پست اینستاگرامی یک نکته مثبت و یک نگرانی را عنوان کرد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی او، روند کاهشی رشد شرکتهای بورسی پس از ثبت ۵ ماه در نیمه نخست سال جاری تغییر مسیر داده و در ماه شهریور 1.2 درصد شده است. همتی این شاخص را بهعنوان نمادی از تغییرات بخش صنعت ارزیابی کرده و تأکید میکند که این روند در سه ماه نخست سال جاری نیز رؤیت شده است.
رئیس کل بانک مرکزی علاوه بر این نکته، کاهش رشد سرمایهگذاری و تشکیل سرمایهگذاری را یک نگرانی برای آینده رشد اقتصادی توصیف میکند و معتقد است که باید درباره روند کاهشی سرمایهگذاری در اقتصاد، به دنبال راهکاری گشت.
پست جدید همتی
عبدالناصر همتی بار دیگر در یک یادداشت اینستاگرامی، آمار مهمی را از تولیدات شرکتهای صنعتی عنوان کرد. او در صفحه شخصی خود نوشت: "بر مبنای گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، بررسیها نشان میدهد، از ابتدای سال 13۹۸، روند رشد منفی شرکتهای صنعتی، بهطور ماهانه کاهنده بوده و در ماه شهریور نسبت به ماه مرداد 1.2 درصد بیشتر شده است. شاخص استخراج شده از ۲۳۰ شرکت صنعتی بورسی همسو با شاخص تولید صنعتی کل کشور است و با توجه به اینکه شاخصهای رسمی کل کشور با تأخیر منتشر میشود، این شاخص بورسی میتواند جایگزین خوبی برای تغییرات ماهانه صنعت و حمایت کنندهای مناسب از مثبت شدن رشد غیرنفتی کشور باشد که در آمار سه ماهه نخست امسال نیز مشهود بود."
او در نوشته خود یک نکته مهم را ضمیمه کرد که گزارش به معنای جبران کاهش تولیدات صنعتی نیست و باید درخصوص تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی کشور و نرخ سرمایهگذاری که روند نگران کنندهای دارد، چارهجویی کرد.
چه شرکتهایی در بورس فعالاند؟
رئیس کل بانک مرکزی شاخص شرکتهای صنعتی بورسی را معیار مناسبی برای تغییرات ماهانه صنعت میداند. بررسیها نشان میدهد که مهمترین صنایع در بورس ایران از سرمایهگذاریها، صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی، صنعت فلزات اساسی آهن و فولاد، کانیهای فلزی، بانکها و مؤسسات اعتباری، مخابرات، فلزات گرانبهای غیر آهن، خودرو و ساخت قطعات، صنعت سیمان، آهک، گچ و ... تشکیل شده است. تغییر در تولید این شرکتها را میتوان معیاری برای تحولات صنعت دانست.
بخش صنعت برای سیاستگذاران بسیار مهم است، زیرا بخش مهمی از اشتغال در این بخش شکل میگیرد و رشد آن نشانه بهبود وضعیت اقتصادی برای هر کشور است. در کشورهای غیرنفتی، بار رشد اقتصادی عمدتاً برعهده بخش صنعت است. بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران، حدود ۲۰ درصد از وزن تولید ناخالص داخلی در بخش صنعت شکل میگیرد. بنابراین مثبت شدن رشد بخش صنعت میتواند بر رشد اقتصادی کل نیز اثر مثبتی را داشته باشد. اما نکته دیگر این است که بهواسطه رابطه زنجیرهای این گروه با سایر بخشها، نظیر حمل و نقل، بازرگانی، بیمه، خدمات مالی و ... بهبود بخش صنعت، چهره کل اقتصاد کشور را متحول خواهد کرد.
اصولاً در دهههای گذشته، کشورهایی که توانستهاند رشد بالای درآمد سرانه را کسب کنند، سیاستهای خود را بر بهبود صنعت متمرکز کردهاند. در کشور ما، عمدتاً رشد صنعت به دلیل عواملی مانند نامساعد بودن محیط کسب و کار، نبود سرمایهگذاری خارجی و نوسانات فضای اقتصاد کلان مورد تهدید قرار گرفته است.
رشد مثبت پس از چند ماه؟
یکی از نکاتی که در صحبتهای همتی عنوان شده این موضوع است که رشد شرکتهای صنعتی بورسی در ماه شهریور پس از چند ماه ثبت رشد منفی، نهایتاً مثبت شده است. نکته نخست اینکه مقدار رشد مثبت در ماه شهریور تنها 1.2 درصد اعلام شده است. نکته دیگر اینکه آیا پس از ۶ ماه منفی شدن متوالی، یک رشد مثبت ایجاد شود، این موضوع اثر قابلتوجهی در فضای اقتصاد کلان میگذارد؟ چون آمارها بهطور دقیق ارائه نمیشود، نمیتوان تحلیل دقیقی از این موضوع ارائه کرد و اینکه این رشد مثبت در ماه شهریور ما را به کدام نقطه از ماههای گذشته میرساند؟ اما نکته مثبت این است که در صورت تداوم این رشد مثبت در ماههای آتی میتوان گفت که اقتصاد کشور با یک تغییر مسیر روبهرو بوده است و میتوان با سیاستگذاری مناسب، شرایط را برای بهبود فضای اقتصاد کلان فراهم کرد.
سوخت رشد اقتصادی روی باک؟
اگرچه گزارش رئیس کل بانک مرکزی شامل یک نکته مثبت است، اما همتي به یک نگرانی بسیار مهم اشاره کرد و آن کاهش نرخ رشد سرمایهگذاری و تشکیل سرمایه ناخالص اقتصادی است؛ موضوعی که آمارهای رشد اقتصادی در سال ۱۳۹۷ نیز این موضوع را تأيید کرده بود. بر اساس آمارهای منتشر شده، رشد تشکیل سرمایه ناخالص در سه فصل نهایی، منفی گزارش شده است، بهنوعی که در زمستان سال قبل، رشد تشکیل سرمایه، به منفی ۱۰ درصد رسیده است؛ این درحالی است که در برخی از سالها، رشد سرمایهگذاری حتی به رقم ۳۰ درصد نیز رسیده است.
بررسیها نشان میدهد که این کاهش رشد سرمایهگذاری از دو حالت خارج نیست. نخست به این دلیل که نرخ رشد سرمایهگذاری بخش خصوصی به دلیل نبود چشم انداز مثبت در آینده کند شده و موضوع دوم این است که سرمایهگذاری دولتی نیز به دلیل افت درآمدهای نفتی با مشکل روبهرو است و دولت بیشتر درگیر پاسخ دادن به هزینههای جاری است. ادامه این موضوع در آینده نگرانکننده است، بهنحوی که در صورتی که رشد استهلاک از رشد سرمایهگذاری اثرگذار شود، این موضوع بر حجم سرمایه اقتصادی اثر منفی خواهد گذاشت که تهدید مهمی برای تولید اقتصادی آینده به حساب میآید.
بررسیهای یک پژوهش نشان میدهد که حتی در صورت ثبت رشد سرمایهگذاری دو رقمی در بین سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹، رشد اقتصادی سالانه در سطح حدود 2.6 درصد ثبت خواهد شد؛ این درحالی است که در سال گذشته، این رقم منفی ثبت شده و نمیتوان امیدوار شد که این سطح از رشد سرمایهگذاری در سال آینده مثبت شود. بنابراین بهنظر میرسد که رشد سرمایهگذاری یکی از مهمترین تهدیداتی است که فضای تولید کشور را در سالهای آینده تهدید خواهد کرد.
نظر دهید