عضو هيأت مديره و معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران از پياده سازي پروژه توسعه نظام مبادلات پيمانكاري فرعي در 10 استان کشور خبر داد.

به گزارش روابط عمومي سازمان صنايع كوچك و شهرك‌هاي صنعتي ايران، اصغر مصاحب با اعلام اين خبر در آستانه روز ملي حمايت از صنايع كوچك در گفت‌وگوي ويدئو كنفرانسي با خبرنگاران اظهار داشت: تا پايان خرداد سال جاري، دبيرخانه تخصصي پروژه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی در استان‌های آذربایجان شرقی در حوزه ساخت قطعات، تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و خط تولید، اصفهان در حوزه تجهیزات ماشین آلات صنایع فلزی، البرز در حوزه تجهیزات پالایشگاه و پتروشیمی، تهران در حوزه تجهیزات صنایع هوایی و دریایی، خراسان رضوی در حوزه قطعات و مجموعه‌های خودرو، خوزستان در حوزه تجهیزات صنایع نفت و گاز، فارس در حوزه ماشین آلات کشاورزی و راه سازی، کرمان در حوزه تجهیزات صنایع معدنی و سیمانی و مرکزی در حوزه تجهیزات صنایع ریلی و یزد در تجهیزات صنایع برق و نیروگاهی پياده سازي و درحال اجرا مي‌باشد.

وي افزود: معرفي و فرهنگ سازي پروژه، آموزش و تيم سازي 20 نفر نيروي متخصص، مذاکرات رودررو با بیش از 100 کارفرمای ملی و 25 کارفرمای بین‌المللی، انعقاد 8 تفاهم نامه همكاري با كارفرمايان بزرگ ملي، شناسايي و ثبت اطلاعات بيش از 1000 پيمانكار و 50 كارفرما در سامانه، انجام بيش از 300 برنامه حمايتي و توانمند سازي پيمانكاران و توسعه بازار آنان و بيش از 1000 ميليارد ريال بازاريابي مستقيم براي اعضاء، از جمله دستاوردها و نتایج پروژه‌های توسعه نظام مبادلات پيمانكاري فرعي در کشور است.

عضو هيأت مديره و معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران اضافه كرد: توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی (SPX)  از الگوهای توسعه صنایع کوچك و متوسط (SMEs) به‌عنوان قلب و موتور محرکه توسعه اقتصادی کشورهاست که سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) نیز در ترویج آن در سطح بین‌المللی می‌کوشد.

مصاحب ادامه داد: توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی (SPX) همچنين یکی از الگوهای توسعه شبکه‌های عمودی است که دارای محدودیت جغرافیایی نبوده و به‌عنوان یك مرکز متمرکز در سطح کشور فعالیت نموده و خدمات خود را به پیمانکاران و تولید کنندگان (مبتنی بر سفارش) عرضه می‌نماید تا خدمات و محصولات خود را در اختیار سایر شرکت‌ها و کارخانجات (به‌عنوان کارفرما یا پیمانکار اصلی) قرار دهند.

وي يادآور شد: این الگو گستره وسیعی از اهداف حمایتی صنایع کوچک و متوسط، از جمله: تقویت توانایی صنایع کوچك و متوسط برای افزایش سطح تولید و اشتغالزایی آن‌ها، به‌روزآوری فرآیندهای فنی و محصولات صنایع کوچك و متوسط، بهبود قابلیت رقابت بین‌المللی صنایع کوچك و متوسط، جلب سرمایه‌ گذاری در صنایع کوچك و متوسط و دریافت سفارش‌های خارجی، تشویق جایگزینی واردات و رشد صادرات محصولات تولیدی را دربر می‌گیرد.

عضو هيأت مديره و معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران گفت: پيمانكاري فرعي صنعتي يكي از راه‌هاي مدرن و مؤثر سازماني براي توليد محصولات صنعتي از راه همكاري واحدهاي توليدي مكمل است. در اين حالت يك پيمانكار اصلي همراه با عرضه كنندگان پيمانكاري فرعي متعدد، وجود دارند. به عبارت ديگر، در نظام پيمانكاري فرعي، توافق بين دو گروه يعني "پيمانكار اصلي" و "پيمانكار فرعي" است.

مصاحب افزود: پيمانكار اصلي اقدام به واگذاري توليد قطعه‌ها و اجزاء قابل مونتاژ اصلي يا فرعي و يا بخشي از خدمات مورد نياز محصول نهايي به يك يا چند بنگاه توليدي مي‌كند. پيمانكار فرعي (Subcontractor) نيز بر اساس مشخصات فني تعيين شده توسط پيمانكار اصلي (كارفرما) كار را انجام مي‌دهد. بديهي است در نظام توليد، به‌ويژه در حوزه‌هاي صنعت، تقسيم كاري كه به اين روش انجام مي‌پذيرد، موجب ارتقاء روزافزون تخصص پيمانكار فرعي در يك يا چند فرآيند فني مي‌شود.

وي اضافه كرد: تمامی پیمانکاران و کارفرمایان می‌توانند ذینفعان این برنامه توسعه قلمداد شوند: بنگاه‌ها يا كسب و كارهاي سفارش دهنده (پيمانكاران اصلي) كه قصد دارند در قالب يك همكاري با ساير كسب و كارها، قسمتي از فرآيند توليد محصول خود را (تكميل فرآيند توليد) و يا نسبتي از كل توليد خود را (توليد كامل كالا) برای استفاده از ظرفيت‌هاي تخصصي كسب و كارهاي ديگر و يا ارتقاء توان پاسخگويي به تقاضاي بازار برون سپاري نمايند. بنگاه‌ها يا كسب و كارهاي سفارش گيرنده (پيمانكاران فرعي) كه قصد دارند در قالب يك همكاري با ساير كسب و كارها، قسمتي از فرآيند توليد محصول كسب و كارهاي ديگر را (تكميل فرآيند توليد) و يا نسبتي از كل توليد كسب و كارهاي ديگر را (توليد كامل كالا) بر حسب سفارش آن‌ها توليد نمايند.

عضو هيأت مديره و معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران با اشاره به اين‌كه روابط پیمانکاری فرعی بین کارفرمای اصلی و فرعی معمولاً به سه دلیل صورت می‌گیرد، ادامه داد: در پيمانكاري مبتني بر ظرفيت، پيمانكار اصلي ظرفيت كافي برای ساخت يك جزء يا قطعه يا توليد يك ماده خاص را ندارد. به عبارت ديگر، پيمانكار اصلي داراي ظرفيت محدودي در فرآيند توليد خود است و با توجه به نياز و تقاضاي بازار لازم است حداقل براي يك دوره موقت از يك پيمانكار خاص استفاده كند. اين مفهوم به‌عنوان "تجزيه افقي توليد مكمل يكديگر" تلقي مي‌شود.

مصاحب نوع دوم روابط پیمانکاری فرعی را پيمانكاري مبتني بر تخصص عنوان كرد و اظهار داشت: در اين حالت پيمانكار اصلي، پيمانكاري را برمي‌گزيند كه داراي تجهيزات و ماشين آلات ويژه و نيروهاي متخصص و ماهري باشد كه بتواند از عهده كارهاي پيچيده و نيازمند دقت زياد برآيد. اين نوع از پيمانكاري فرعي، توليد نهايي يا ساخت اجزاء ويژه يا مواردي كه نياز به سطح بالايي از مهارت فني در توليد باشد و پيمانكار اصلي قادر به برآوردن آن نباشد را شامل مي‌شود. در چنين موقعيتي، دو شركت (بنگاه) به‌طور عمودي از نظر سرمايه و يا فنآوری مكمل يكديگر هستند.

وي بيان كرد: پيمانكاري اقتصادي نيز زماني برقرار مي‌شود كه پیمانکار اصلی از طريق برون سپاري بخشي از فرآيندهاي توليدي، صرفه‌جويي در هزينه‌های تولید را ممکن می‌سازد.

عضو هيأت مديره و معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران همچنين انواع پیمانکاری فرعی را شامل: ساخت قطعه‌ها و كالاهاي نيم ساخته صنعتي، تكميل و مونتاژ قطعه‌ها و كالاهاي صنعتي، انتقال اطلاعات و دانش فني و ارتقاء فنآوری و انجام تحقيق، طراحي و ساخت بخشي از يك طرح بزرگ و يا طرح توسعه واحدهاي بزرگ عنوان كرد.

مصاحب شناسایی، ایجاد و توسعه بازار (در زنجیره‌های مختلف تولید)، تسهیل و برقراری ارتباط میان پیمانکاران فرعی (تأمین کنندگان) و پیمانکاران اصلی (کارفرمایان) و ارتقاء و توانمند سازی پیمانکاران فرعی را نيز از جمله مأموریت‌های اصلی برنامه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی برشمرد.

سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و شرکت‌های استانی تابعه آن هم‌اینک با دارا بودن 500 شهرک و 322 ناحیه صنعتی و 3 منطقه ویژه اقتصادی درحال بهره‌برداری، 65 شهرک و ناحیه صنعتی تخصصی، 6 شهرک فنآوری، 37 مرکز خدمات فنآوری و کسب و کار، 2 مجتمع فنآوری اطلاعات و خدمات نرم‌افزاری، 85 هزار و 874 قرارداد منعقده و بهره‌برداری از 45 هزار و 912 واحد صنعتی و 3 هزار و 58 واحد کارگاهی، زمينه اشتغال مستقیم 935 هزار و 868 نفر را در سراسر کشور فراهم کرده است.

از سال 1393 به مناسبت پنجاهمین سالروز تأسیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و بنا به تصویب شورای فرهنگ عمومی، 21 مرداد در تقویم رسمی کشور به‌عنوان "روز حمایت از صنایع کوچک" نامگذاری شده است.