نوسازی مدلهای کسب و کار
حسین مهری
تشکلهای صنفی و اصناف به دلیل تکمیل حلقه تولید تا مصرف کالاها و خدمات، نقش و اهمیت زیادی در رشد و توسعه اقتصادی کشور و تحقق پویایی اقتصاد مردمی دارند. گستره اصناف در سطح کشور باعث شده علاوه بر تأثیرگذاری این بخش در بحث اشتغال، نقش قابل توجه و اثربخشی در شفافیت و روان سازی نظام توزیع، نظام قیمت گذاری، تنظیم بازار و همچنین اصلاح و نوین سازی شبکههای توزیع داشته باشند.
نقش اصناف در تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در راستای حمایت از تولید، رونق تولید و بهویژه شعار امسال که جهش تولید بوده نیز به دلیل ارتباط مستقیمی که با مردم دارند، بسیار تأثیرگذار است و به همین منظور اصناف با درک نقش خود در این مقطع حساس و با همدلی بیشتر میتوانند در دستیابی به موفقیتهای بیشتر در عرصه اقتصادی کشور و برون رفت از وضعیتی که به دلیل تحریمهای ظالمانه بهوجود آمده نقش آفرینی کنند.
نخستین روز از ماه تیر به نام روز "اصناف" نامگذاری شده و این نامگذاری خود گویای اهمیت و جایگاه این قشر بزرگ از جامعه در رشد و بالندگی کشور است. این روز فرصت مغتنمی برای به تصویر کشیدن جایگاه واقعی اصناف و ارج نهادن به ارزشهای معنوی، اجتماعی و اقتصادی این تلاشگران در عرصه شکوفایی اقتصادی است. اهمیت این روز زمانی مشخصتر میشود که نقش اصناف در تحقق اقتصاد مقاومتی تبیین شود. برنامهریزی در راستای اجرای سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی با تکیه بر شفافیت و روان سازی نظام توزیع، ارتقاء سطح خدمات رسانی به مردم، کاهش هزینههای مبادلاتی از تولید تا مصرف و همچنین شناسایی مشکلات و موانع توسعه و ارتقاء فعالیتهای صنفی و تلاش و همکاری برای رفع این موانع برای اتحادیهها از جمله وظایف اصناف میتواند باشد، بنابراین اتخاذ برنامههای راهبردی به منظور توانمند سازی صنوف و اعتماد سازی بین مردم مهمترین هدفی است که اصناف میتوانند در این شرایط درنظر داشته باشند و ضمن تلاش در راستای بازگرداندن بنگاههای کوچک اقتصادی به عرصه تولید از هیچ کوششی در جلب اعتماد عمومی برای ارائه محصولات ایرانی متناسب با ذائقه مردم و در حوزه بازار و بنگاههای کوچک دریغ نورزند که در این موضوع لازم است اصناف در مدلهای کسب و کار خود بازنگری کنند و نوسازی مدلهای کسب و کار را متناسب با کاربرد فنآوریهای نوین و نیاز مشتریان در دستور کار خود قرار دهند.
نوسازی مدلهای کسب و کار در حوزه کارآفرینی سازمانی موضوع بسیار مهمی است که ذیل سرفصل نوسازی استراتژیک قرار میگیرد. نوسازی استراتژیک راهکار مناسبی برای محیطهای امروزی کسب و کارهاست که بسیار پویا و پیچیده شده و حفظ و ماندگاری در آن، کار بسیار دشواری است. در چنین محیطی میزان عوامل مؤثر بر فضای کسب و کار و نرخ تغییر و تحولات آنها بسیار بالاست. هر میزان که عدم اطمینان محیطی باشد، سازمانها نیاز بیشتری به دانش و آگاهی گسترده از عوامل محیطی دارند تا بتوانند خود را با تغییرات و تحولات محیط تطبیق دهند.
فعالان صنفی در این شرایط ضمن شناخت این موقعیت، باید خود را به امکانات نوین تجهیز کنند و با استفاده از فنآوری، رویارویی بهتری را در عرصه رقابت داشته باشند و کانون توجه خود را ارتقاء سطح رضایتمندی مصرف کنندگان و مشتریان خود قرار دهند تا نهتنها خطر و تهدیدهای ناشی از کسب و کارهای نوین را نداشته باشند، بلکه سهم خود از بازار را نیز افزایش دهند. با توجه به شدت روزافزون این تغییرات استراتژیک در شرایط رقابتی در داخل و شرایط تحریم و تأثیراتی که این امر بر استراتژیها و میزان موفقیت در دستیابی به اهداف دارد، ضرورت توجه مدیران کسب و کارها به استفاده از روشهای مؤثر و کارآمد به منظور هدایت و جهتدهی تغییرات و تحولات در مسیر مناسب کاملاً مشهود است.
البته با وجود اینکه اصناف در گردش مطلوب فرآیندها در چرخه و زنجیره تأمین و عرضه محصولات و جلب رضایت مصرف کنندگان برای تنظیم بازار نقش مهمی ایفا میکنند، اما عملکرد این بخش تحت تأثیر برنامهریزی و سیاستگذاری دولت و دیگر نهادهای تصمیم گیرنده در برنامههای گوناگون است.
اصناف و کسب و کارهای کوچک در چنین شرایطی میتوانند با نوسازی استراتژیک به انعطافپذیری و پویایی در محیط درونی خود پرداخته و به بهترین وجه ممکن با محیط بیرونی و شرایط گسست محیطی خود را منطبق کنند و متناسب با خواست و نیاز مشتریان و با توجه به نوسازی مدل کسب و کار به ارائه کالا و خدمات بپردازند. یکی از مهمترین مدلهایي که برای طراحی مدل کسب و کار استفاده میشود، مدل "استروالدر" است که یک فعالیت تیمی بوده که شامل مراحل آماده سازی، شناخت، طراحی، پیادهسازی و مدیریت است. "استروالدر" مدل کسب و کار ابزاری مفهومی است که شامل مجموعهای از عناصر و ارتباط آنها بوده و منطق شرکت برای درآمدزایی را نشان میدهد.
بر اساس آنچه گفته شد، در واقع، رشد و پیشرفت اقتصادی کشور و توجه به معیارهای مرتبط با حق و حقوق مصرف کنندگان، وابسته به اقدامات و فعالیتهای اصناف و نهادها در سیاستگذاری کلان اقتصادی، تدوین قوانین، مقررات و دستورالعمل شکلگیری و فعالیت بنگاهها و در نهایت کنترل، نظارت و بازرسی بر فرآیند زنجیره تأمین و عرضه محصولات است که این موضوع لزوم هماهنگی بین نهادهای کشور به منظور اعتماد آفرینی در بین جامعه را دوچندان کرده است و در کنار همه این مباحث نقش اصناف در نوسازی مدلهای کسب و کار خود و استفاده از فنآوریهای نوین در ارائه خدمات امری کاملاً اجتناب ناپذیر خواهد بود و موفقیت اصناف در همراهی با فنآوری تعریف شده که تجربه چند سال گذشته در حوزه ارائه خدمات الکترونیکی نیز گواهی بر این ادعاست.
• مدیرعامل بانک صنعت و معدن
•• روزنامه صمت، شماره 1550، 7 تير 1399
نظر دهید